Cholera to choroba, która swego czasu dziesiątkowała setki, a nawet tysiące ludzkich istnień. W Jaworznie pozostały ślady po epidemii. A są nimi cmentarze choleryczne, których na terenie naszego miasta jest kilkanaście. Odwiedzili je nasi eksploratorzy Łukasz Zmarzły i Maciej Kazana.
- Bardzo mało o tych cmentarzach wiadomo i ciężko znaleźć jakieś informacje na ich temat - przyznaje Łukasz Zmarzły. - Źródłem informacji o dwóch z nich jest moja babcia, która ma 94 lata i wiele rzeczy wciąż pamięta. Ona wskazywała mi przybliżoną lokalizację, a ja je odnajdywałem - dodaje.
Do cmentarza w Byczynie drogę wskazał mu jeden ze starszych mieszkańców tej części Jaworzna. Cmentarz na Górze Piasku odnalazł sam i zaciekawiony znaleziskiem zacząłem drążyć temat.
Epidemia cholery pustoszyła jaworznickie ziemie trzy razy w XIX wieku. Choroba atakowała nagle. Ofiary chowano na cmentarzach z poprzednich epidemii, często też w miejscach, gdzie znaleziono zmarłych.
Ciała znajdowano na polach, w lasach, na podwórkach, w domach. Ważne było to, aby chować zmarłych z daleka od zabudowań, w odludnych miejscach. Cmentarze choleryczne nie posiadały nagrobków. Gdzieniegdzie, a przede wszystkim jeden wspólny krzyż po środku.
Cmentarz w Jeleniu był otoczony kiedyś małym murkiem. Jelenianie pamiętają o tym miejscu. Do tej pory palą znicze, przynoszą kwiaty. Również w lesie w Byczynie chowano ofiary cholery. Byli nimi mieszkańcy nie tylko byczyńskich gospodarstw, ale również ci z Borów.
Dziś na cmentarzu stoi jeden duży drewniany krzyż, pozostawione są fragmenty różańca. Jest też kapliczka, która była latarnią umarłych.
- Kapliczki tego typu miały m. in. informować o tym, że wędrowiec zbliża się do miejsca, gdzie panowała zaraza i znajdują się groby jej ofiar - tłumaczy Zmarzły.
Eksploratorzy znaleźli też cmentarz przy ulicy Kaliskiej na Górze Piasku. Oprócz betonowego krzyża, który stoi w miejscu drewnianego, jest też figurka Chrystusa, ze starego krucyfiksu oparta o pień drzewa oraz figurka Matki Bożej.
Z kolei w Ciężkowicach cmentarz jest zlokalizowany w lesie przy ulicy Zdrojowej. Jest dobrze widoczny z leśnej drogi, zadbany, podobnie jak pozostałe.
Strefa Biznesu: Plantatorzy ostrzegają - owoce w tym roku będą droższe
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?