23 sierpnia 1939r. podpisano sowiecko-niemiecki pakt o nieagresji wraz z protokołem dot. Polski. Dzisiaj jest 83. rocznica tego wydarzenia

Dokładnie 83 lata temu Joachim von Ribbentrop oraz Wiaczesław Mołotow podpisali sowiecko-niemiecki pakt o nieagresji. Dokument z 23 sierpnia 1939 roku obejmował cztery punkty. Zawierał również tajny protokół dodatkowy, dotyczący IV rozbioru Polski.

Polski dotyczył drugi punkt kremlowskiego paktu. Brzmiał on następująco:

"W wypadku terytorialnych i politycznych przekształceń na terenach należących do Państwa Polskiego granica stref interesów Niemiec i ZSRS przebiegać będzie w przybliżeniu po linii rzek Narwi, Wisły i Sanu. Kwestia, czy w obopólnym interesie będzie pożądane utrzymanie niezależnego Państwa Polskiego i jakie będą granice tego państwa, będzie mogła być ostatecznie wyjaśniona tylko w toku dalszych wydarzeń politycznych. W każdym razie oba rządy rozstrzygną tę kwestię na drodze przyjaznego porozumienia".

Ostatni punkt dokumentu zawartego przez ministra spraw zagranicznych III Rzeszy i komisarza ludowego spraw zagranicznych ZSRS mówił, że protokół będzie traktowany przez obie strony, jako najściślej tajny.

Pakt zawarty pomiędzy Ribbentropem i Mołotowem nazywany jest często IV rozbiorem Polski, z uwagi na to, że dwa sąsiadujące z naszym krajem państwa, zawarły "po cichu" porozumienie dotyczące podziału pomiędzy siebie ówczesnych terenów polskich. Zostało ono zrealizowane po kilku tygodniach od jego zawarcia. Hitler otrzymał ziemie polskie na zachód od linii Wisły, Litwę uznano za niemiecką strefę wpływów, a Moskwa zagwarantowała neutralność w kwestii niemieckiego konfliktu z Zachodem. W ten sposób przywódca III Rzeszy, przynajmniej czasowo odsunął od siebie groźbę wojny na dwa fronty. Strefa wpływów Związku Sowieckiego obejmowała Finlandię, Estonię i Łotwę, pozostałą część Polski oraz część Rumunii - Besarabię. Cele Rosji Sowieckiej i III Rzeszy sięgały jednak dalej niż rozbiór Polski i podporządkowanie republik nadbałtyckich. Z uwagi na to, że wzajemnie były sprzeczne, wojna pomiędzy III Rzeszą i Związkiem Radzieckim stała się nieunikniona. W momencie zawarcia paktu, Hitler niejako miał w kieszeni wszystkich swoich przeciwników, na Zachodzie i Wschodzie. Sprzyjała temu postawa Stalina, dla którego sojusz z Niemcami i zagarnięte w Polsce ziemie, strefa interesów w Europie Środkowo-Wschodniej i przejęcie tych terenów były istotniejsze niż bezpieczeństwo Europy. Tym samym zagraniczna polityka Rosji sowieckiej w latach 30. XX wieku współwinna jest katastrofy europejskiego bezpieczeństwa i wybuchowi II wojny światowej.
Wielka Brytania, Francji i Stany Zjednoczone wiedziały niemal od początku o istnieniu tajnego protokołu w pakcie zawartym między Ribbentropem i Mołotowem, jednak nikt nie poinformował o tym ówczesnych władz polskich.

Profesor Paweł Wieczorkiewicz w publikacji "Historia polityczna Polski 1935-1945", tak opisał okoliczności zawarcia kremlowskiego paktu:

"Dobry grunt do porozumienia sowiecko-niemieckiego stworzyły podtrzymywane od kwietnia nieoficjalne kontakty polityczne, przykrywkę, dla których stanowiły rozpoczęte nieco później rokowania na temat traktatu handlowego. 21 sierpnia Stalin zaaprobował przyjazd do Moskwy Ribbentropa, warunkując wszakże zgodę na podpisanie traktatu o nieagresji zawarciem dodatkowego porozumienia regulującego interesy obu stron w kwestiach polityki zagranicznej. Niemiecki minister przyleciał do stolicy ZSRS w południe 23 sierpnia. Niebywały w takich razach pośpiech wynikał z faktu, iż Hitler postanowił uderzyć na Polskę w przeciągu trzech dni".

Przypadająca dzisiaj rocznica podpisania haniebnego dokumentu jest przypomnieniem o istnieniu niechlubnych kart historii Europy. W obliczu właśnie dziejących się na naszych oczach wydarzeń, stanowi też gorzki komentarz do piszącej się właśnie historii świata.