Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Uwaga! Kto rozpozna motocyklistę z Kasprowego Wierchu sprzed 67 lat? Jedyna nadzieja w internautach

Maciej Gładysiewicz
Maciej Gładysiewicz
Fot. Muzeum Techniki Szczecin
W październiku 1954 roku na Kasprowy Wierch wjechał prototypowy junak. Młody motocyklista w skórzanej kurtce pozował do zdjęcia, które dopiero w tym roku Muzeum Techniki ze Szczecina zdobyło na aukcji ukryte w prywatnym albumie. Nie udało się ustalić jego nazwiska. Prosimy o pomoc. Znacie tę twarz? Odezwijcie się!

Ta karkołomna jazda odbyła się na zakończenie prób terenowych prototypów. Dwa lata później ruszyła produkcja junaków w Szczecinie. Szaleńczą jazdę po Tatrach opisał inżynier Karol Wójcicki z Biura Konstrukcyjnego Przemysłu Motoryzacyjnego w Warszawie, jeden z konstruktorów legendarnego dziś motocykla. Niestety, nie podał nazwiska motocyklisty.

Album z tajemniczym zdjęciem krążył po Polsce

Muzeum techniki w Szczecinie kupiło album, który na własny użytek stworzył pracownik Biura Konstrukcyjnego Przemysłu Motoryzacyjnego w Warszawie. Zaczął go prowadzić w latach 50. XX wieku. Wklejał do niego fotografie prototypów, które powstawały w BKPMocie, szkice silników, informacje o zachodnich jednośladach. Jest w nim także kilka zdjęć opisanych jako: „M-07 Junak. Próby górskie – Zakopane – październik 1954. Kasprowy.” Twórca albumu zmarł najprawdopodobniej pod koniec ubiegłego wieku. Wdowa sprzedała biblioteczkę męża złożoną głównie z książek motoryzacyjnych. Do zbioru dołączyła album. W warszawskim antykwariacie natknął się na niego miłośnik starych motocykli. Od niego album kupiło szczecińskie muzeum techniki.

Nieznany motocyklista tworzył historię polskiej motoryzacji

Muzealnicy proszą o pomoc w rozpoznaniu jeźdźca dosiadającego junaka na Kasprowym. Ten motocyklista zasługuje na miejsce w historii motoryzacji. Zasługuje tym bardziej, że nie był to pierwszy wjazd na ten tatrzański szczyt w dziejach polskiej motoryzacji. 17 sierpnia 1939 roku sześciu motocyklistów – na czele z inżynierem Tadeuszem Rudawskim, znanym konstruktorem motocykli – wjechało sokołami 200 i 600 także na Kasprowy Wierch. Na szczyt o wysokości 1987 metrów dostali się ścieżką turystyczną – od Kuźnic przez Myślenickie Turnie.

Rozpoznałeś twarz motocyklisty? Napisz do nas: [email protected], zadzwoń 697 770 201

Junak na Kasprowym Wierchu

Skąd wziął się junak w Tatrach?

Pod koniec 1953 roku rozpoczęły się próby terenowe prototypowych junaków. Motocykle jeździły po wyboistej łące, pokonywały strome, kamienne zbocza, musiały przejechać bez zatrzymywania 15 kilometrów leśnymi drogami; na przemian piaszczystymi i podmokłymi. Inżynier Wójcicki wspominał: „Do współpracy w badaniach włączono zespół zawodników z kadry narodowej sportu motorowego. Próby były prowadzone bardzo intensywnie, w ciężkich warunkach zimowych. Objęły one badania właściwości ruchowych »Junaka« na drogach bitych, w terenie i w górach w rozmaitych warunkach atmosferycznych. W większości prób brały udział motocykle Bullet, BSA-Gold-Star, Jawa 350 cm³, BMW – R35, IŻ 49.”

Junaki wypadły w tym porównaniu nieźle

Karol Wójcicki podsumował: „Stateczność »Junaka« w grząskim terenie jest równorzędna ze statecznością motocykli BSA i »Royal Enfield Bullet«, a znacznie lepsza niż motocykli BMW, IŻ lub »Jawa«. Zdolność pokonywania wzniesień jest lepsza niż motocykla »Royal Enfield Bullet«, ustępuje jednak motocyklowi BSA, posiadającemu silnik o większej mocy. Charakter prowadzenia motocykla »Junak« na twardych nawierzchniach odpowiada wysokiej jakości motocyklom zagranicznym, jak Norton-Maux, International, AJS-16, MC, BSA – Gold Star.”
Po próbach terenowych – już bez asysty innych motocykli – ekipa BKPMot. zorganizowała ów wjazd na Kasprowy Wierch. Badania były już zakończone – wjazd był eksplozją fantazji motocyklistów i konstruktorów ciszących się ze stworzenia udanego, ciężkiego motocykla.

Co wiemy o motocykliście

To na pewno zawodowiec. Po pierwsze wiemy, że w próbach junaków brali udział zawodnicy kadry narodowej i motocykliści z Warszawskiej Fabryki Motocykli, w której zbudowano cztery prototypy Junaka. No i oczywiście ekipa z Biura Konstrukcyjnego Przemysłu Motoryzacyjnego. Zresztą wystarczy popatrzeć jak jest ubrany motocyklista ze zdjęcia. Na taki strój stać było nielicznych. Idealnie ubrany motocyklista w 1954 roku, kiedy nasz bohater wjechał na Kasprowy Wierch, miał na sobie mnóstwo skóry. Jedźmy od dołu: skórzane buty (zazwyczaj wojskowe), skórzane spodnie (najczęściej czołgisty), skórzana kurtka, skórzane rękawice (często spawalnicze). Całość wieńczyła skórzana czapka-pilotka.
Właśnie, czapka. W latach 50. XX wieku motocykliści mogli jeździć naprawdę z wiatrem we włosach. Dopiero 1 kwietnia 1963 roku musieli założyć kaski. Co prawda nie wszyscy i nie wszędzie. Obowiązek dotyczył tylko użytkowników motocykli o pojemności silnika co najmniej 350 cm³ i tylko poza terenem zabudowanym. Znany w PRL-u producent kasków-orzeszków „Nitron” z Krupskiego Młyna, w latach 60. dopiero uczył się produkowania czegokolwiek z tworzyw sztucznych.
Szczecińskie muzeum techniki prosi o pomoc w rozpoznaniu motocyklisty z 1954 roku.

Rozpoznałeś twarz motocyklisty? Napisz do nas: [email protected], zadzwoń 697 770 201

Junak na Kasprowym Wierchu

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na zakopane.naszemiasto.pl Nasze Miasto