Inspektor na zagrodzie...

Władysław i Józefa Kornalscy z Jaworzna wymienili w swoim domu dwa okna. Nie wiedzieli, że należy to wcześniej zgłosić w Urzędzie Miasta. Powiatowy inspektor nadzoru budowlanego w Jaworznie wstrzymał roboty i zażądał takich dokumentów, jakby Kornalscy stawiali co najmniej nowy dom, a nie wykonywali drobny remont.

Samowolna wymiana

Państwo Kornalscy postanowili wymienić starą i zniszczoną ponadczterdziestoletnią stolarkę okienną. We wrześniu ubiegłego roku dwa drewniane okna usytuowane od strony wschodniej zamienili na plastikowe. Wkrótce do drzwi Czytelników zapukał przedstawiciel nadzoru budowlanego. Po obejrzeniu wymienionych okien, stwierdził, że właściciele dopuścili się samowoli budowlanej. Nie zgłosili robót w gminie. - Skąd wiedział, że w jednym z wielu domów jednorodzinnych w Jaworznie wymieniono dwa okna? Doniósł na nas sąsiad, z którym od dłuższego czasu żyjemy w konflikcie - wyjaśnia Krystyna Przybyła, córka państwa Kornalskich. Nazajutrz rodzina dopełniła formalności, zgłaszając prace w Wydziale Urbanistyki i Architektury Urzędu Miasta w Jaworznie. W piśmie znalazła się adnotacja o jeszcze jednym oknie od strony południowej, które lokatorzy także ujęli w swoich planach wymiany. W odpowiedzi pracownicy jaworznickiego UM zawiesili postępowanie do czasu rozstrzygnięcia sprawy przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego.

Granice absurdu
W listopadzie 2005 r. PINB wstrzymał roboty do czasu aż procedury byłyby zgodne z przepisami. A wymiana dwóch starych okien na nowe wymagała - jego zdaniem - przedłożenia projektu zagospodarowania działki wykonanego przez projektanta posiadającego wymagane uprawnienia, opisu oraz odpowiednich szkiców i rysunków wraz z opiniami i uzgodnieniami wymaganymi przepisami szczególnymi, oświadczenia o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane... Tych wszystkich dokumentów zażądał PINB od państwa Kornalskich.

Rodzina dostrzega szerszy kontekst całej sprawy. - Przypuszczamy, że za tym wszystkim stoi nasz sąsiad, z którym nie żyjemy w zgodzie. Nieraz chwalił się swoimi znajomościami. Podejrzenia biorą się stąd, że w sprawie okien potraktowano nas zbyt restrykcyjnie - mówi Krystyna Przybyła.

Właściciele domku odwołali się do Śląskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego. - Przy wymianie okien żądać tylu dokumentów? To jakiś absurd! Inspektorzy w innych miastach, z którymi się kontaktowałam, uważali, że to spora przesada. Jesteśmy przekonani, że przeciągająca się sprawa ma związek z sąsiedzkim konfliktem, w który z urzędu włączony jest inspektor nadzoru budowlanego - uważa pani Krystyna.

Przepisy i życie

ŚWINB stanął po stronie państwa Kornalskich. Stwierdził, że inspektor nadzoru z Jaworzna bezzasadnie domaga się projektu, szkiców, rysunków, uzgodnień oraz oświadczeń i narusza w ten sposób Prawo budowlane. Sprawa miała wrócić do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji. Mimo tej decyzji, w lutym br. PINB w Jaworznie dalej żądał od Czytelników wielu rozmaitych dokumentów.

Rok na straty

Dostrzegając w tym działaniu przesadę, Józefa i Władysław Kornalscy złożyli zażalenie. ŚWINB przypomniał PINB, że obowiązki nakładane na inwestora muszą odpowiadać zakresowi robót. Żądanie projektu zagospodarowania działki nie ma podstaw prawnych; aby taki obowiązek nakładać, a tym bardziej go egzekwować, muszą być przedstawione racjonalne powody. Wymiana starych okien na nowe to nie jest dostateczny powód.

W końcu Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego wydał postanowienie, a Czytelnicy mieli dostarczyć ocenę stanu technicznego wykonanych robót. Chociaż próbowali odwołać się od tej decyzji, ŚWINB utrzymał ją w mocy. Państwo Kornalscy przedłożyli dokument i w tej sytuacji PINB w Jaworznie zakończył postępowanie. Józefa Kornalska tak komentuje całe zdarzenie. - Nie wiedzieliśmy, że wymianę okien należy zgłosić do Urzędu Miasta. Jednak procedura nadzoru budowlanego była niepotrzebnie przeciągana. Trwała prawie rok!

Co mówią przepisy
Witold Sas Nowosielski, zastępca śląskiego wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego

Kwestię wymogów związanych z naprawami reguluje paragraf 30 ustawy Prawo budowlane, zgodnie z którym w zgłoszeniu należy określić rodzaj, zakres i sposób wykonywania robót budowlanych oraz termin ich rozpoczęcia. Do zgłoszenia należy dołączyć oświadczenie oraz - w zależności od potrzeb - odpowiednie szkice lub rysunki, a także pozwolenia, uzgodnienia i opinie wymagane odrębnymi przepisami. Paragraf ten wprowadza element uznaniowości. Oznacza to, że powiatowy inspektor nadzoru budowlanego decyduje w konkretnej sprawie, jakie dokumenty są potrzebne. Inaczej bowiem będzie w przypadku obiektów zabytkowych, a inaczej przy wymianie okien w domu jednorodzinnym. Obowiązki nakładane na inwestora muszą odpowiadać zakresowi robót wykonywanych przez niego.

Najpierw zgłoszenie
Błażej Filipowicz, prawnik

Powiatowy inspektor nadzoru budowlanego ma prawo wydać postanowienie wstrzymujące roboty budowlane prowadzone bez pozwolenia lub bez zgłoszenia, jednak przed upływem dwóch miesięcy od daty wydania postanowienia powinien wydać decyzję nakazującą zaniechanie dalszych robót, ewentualnie wykonanie czynności w celu doprowadzenia wykonywanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem, określając termin ich wykonania.

Wymiana okien w budynku postawionym zgodnie z pozwoleniem budowlanym oraz wymogami technicznymi, jeżeli nie wiązała się z naruszeniem konstrukcji budynku, nie powinna wiązać się z koniecznością składania takich samych dokumentów, jak na przykład postawienie budynku na nieuzbrojonym gruncie. Należy jednak pamiętać, że wymiana okien, która stanowi remont lokalu, należy do kategorii robót budowlanych w rozumieniu art. 3 pkt 7 ustawy Prawo budowlane. W związku z tym podjęcie tego rodzaju prac wymaga wcześniejszego zgłoszenia.