Hit dzieciństwa w PRL-u. Gumy do żucia. 1 lutego przypada ich święto! Też jesteś ich fanem? W galerii topowe marki gum

Nie chcesz uszkodzić historyjki obrazkowej, która jest w środku, więc ostrożnie rozwijasz papierek. Guma Donald święciła tryumfy w rzeczywistości polskiego PRL-u. Były też kolorowe listewki, białe, różowe, niebieskie lub zielone, w zależności od smaku. Świetnie barwiły język. Potem tuby z kolorowymi kulkami i Turbo o smaku brzoskwini lub truskawki. 1 lutego przypada Dzień Gumy do żucia. To okazja do powrotu w czasy dzieciństwa i przegląd współcześnie popularnych gum.

Wśród najbardziej znanych marek gum do żucia, najczęściej wymienia się Airwaves, Donald Bubble Gum, Orbit, Stimorol, Turbo i Winterfresh. Ten specyficzny rodzaj słodyczy do przeżuwania najbardziej smakuje na początku, kiedy oddaje intensywną słodycz. Oprócz tego oczyszcza zęby, odświeża oddech i podobno uspokaja, eliminując stres. Ułatwia także rzucenie palenia i może poprawiać trawienie.

W zasadzie człowiek od zawsze lubił coś przeżuwać. Historia gumy do żucia sięga starożytności, kiedy ludzie żuli tzw. matyks. Ten "przodek" gumy służył do higieny jamy ustnej, doskonale oczyszczał zęby. Do leczenia chorób przyzębia, zapalenia dziąseł nasi przodkowie używali też różnego rodzaju żywic w celach antyseptycznych. Podczas prac archeologicznych w zachodniej Finlandii natrafiono na grudkę brzozowej żywicy, liczącej pięć tysięcy lat, ze śladami zębów człowieka. Uważa się, że pierwowzorem współczesnej gumy do żucia, jest żywica z kory drzewa gumowego, której do oczyszczania zębów i odświeżania oddechu używali starożytni mieszkańcy Grecji. Podobne zabiegi higieniczne stosowali członkowie innych kultur. Na przykład Majowie żuli sok z drzewa Sapodilla, a Indianie Ameryki Północnej sok ze świerka.

Sposób wytwarzania gumy do żucia jako pierwszy w roku 1869 opatentował Amerykanin. Był nim Wiliam Finley Semple z Mount Vernon w stanie Ohio. Ekstrakty gumy do żucia w celach handlowych pojawiły się w XVIII stuleciu w Ameryce wśród białych osadników. W sprzedaży jako pierwsza pojawiła się w 1848 roku guma świerkowa, produkowana przez Johna Curtisa w jego domowym kuchennym piecu. Dwa lata później rozpoczęto produkcję gum parafinowych. Z czasem dodawano do produktu ekstrakty roślinne i esencje owocowe.

Pierwszą gumą uzyskaną z chicle, czyli mleczka uzyskiwanego przez nacięcie pnia tzw. sączyńca, drzewa powszechnie uprawianego w międzyzwrotnikowej strefie Ameryki; które to mleczko po zagęszczeniu jest używane do dzisiaj jako podstawa do wyrobu gumy do żucia, wyprodukował Thomas Adams, fotograf ze Staten Island. Ponoć zainspirował go meksykański generał, który miał zwyczaj żucia kawałków chicle. Pierwsza partia w postaci najpierw bezsmakowych kulek, potem pasków, po cencie za sztukę, znalazła się w sprzedaży w lutym 1871 roku. Adams w tym samym roku opatentował maszynę wytwarzającą gumę do żucia w ilościach przemysłowych.

Smakiem pierwszej gumy był "Toffi-balsam". W USA wprowadził go w 1875 roku aptekarz John Colgan. Smak produktu powstawał poprzez zaprawienie żywicą z kory południowoamerykańskiego drzewa "Myroxylon tolui-ferum", znanego składnika leku na kaszel. Wspomniany wcześniej Adams wprowadził gumę o smaku lukrecji "Black Jack". To najstarsza guma smakowa sprzedawana do dzisiaj.

"Tutti Frutti" to pierwsza guma sprzedawana w automatach. Te ostatnie postawiono na peronach nowojorskiej kolei nadziemnej w 1888 roku. A kiedy po raz pierwszy wydmuchano z gumy balon? W roku 1906. Gumę balonową o nazwie "Blibber Blubber Bubble Gum", wyprodukował Frank Henry Fleer. W 1914 roku wynalazek wykorzystał William Wrigley, dodając do produktu aromat mięty i ekstrakty owocowe. W 1928 roku ulepszono jej recepturę do postaci, którą znamy obecnie.

W polskiej rzeczywistości gumy do żucia święciły tryumfy zwłaszcza w czasach PRL-u. Najbardziej popularne wtedy Donaldy dostępne były w każdym szanującym się kiosku Ruchu. Niemal każdy zbierał obrazkowe historyjki, które skrywało opakowanie. Powstawały prywatne kolekcje, można było wymieniać obrazki. Kolekcjonerzy chcieli zebrać pełną opowieść, a jej fragmentów było ponad 100. Donaldy miały więcej smaku niż dostępne też wtedy gumy kulki, a jednocześnie można było z nich dmuchać spore balony.

Donald przywędrował do nas z Amsterdamu. W 1948 r. Jules i Robert Markusowie założyli firmę Maple Leaf. Inspiracją do jej powstania były podobno wojenne filmy, na których żołnierze palili papierosy i... z upodobaniem żuli gumę. Markusowie, pracując nad jakością swojego produktu i wciąż go ulepszając, szybko stali się jedną z wiodących na rynku marką gum do żucia. Przełom nastąpił w latach 70. Wtedy firmę kupił koncern General Foods, otwierając jej drzwi na rynki światowe. Wykupiono również licencję od Disneya na wykorzystanie wizerunku Kaczora Donalda na opakowaniu. Firmę zamknięto w 2003 roku.

Pod koniec lat 80. na rynku, oprócz Donald Bubble Gum ze słynnymi obrazkowymi historyjkami, pojawiła się też miętowa guma Wrigley's Spearmint. Ze względu na aromatyczny smak brzoskwini, cenione było Turbo. W jej opakowaniu także znajdowały się obrazki, które dzieci i młodzież kolekcjonowały w tamtym czasie, zwłaszcza że niektórych można było używać jako zmywalnych tatuaży. Popularny był też produkt Wrigley Company, owocowa Juicy Fruit. Wrigley Jr. Company wypuściła z kolei słynną Hubba Bubba.

Guma do żucia do dzisiaj cieszy się niesłabnącym powodzeniem. Porównywarka cen Skąpiec.pl co miesiąc tworzy ranking aktualnych trendów między innymi wśród gum do żucia najchętniej kupowanych przez klientów. Obecne zestawienie zawiera:

• Sunstar Gum Butler Weave
• Pięć Przemian Chewsy Guma do żucia cynamonowa z ksylitolem 15g
• Miradent Ksylitol Guma Green Tea 30 szt.
• Chupa Chups Best of torebka 12G
• Orbit Gumy Bubblemint torba 25 drażetek
• Wrigley Guma Hubba Bubba Mega Long Fancy Fruit Tape 56g
• Pięć Przemian Simpatiko Ksyli Gumy do żucia miętowe bez cukru 40g

Nie każdy wie, że guma do żucia była pierwszym towarem, którego cenę odczytano z wprowadzonego w 1974 roku kodu kreskowego. Gumy do żucia mają podobno relaksujące działanie na mięśnie twarzy. Tę właściwość produktu docenili kwatermistrzowie amerykańskich żołnierzy, dlatego guma stała się stałą częścią codziennych racji żołnierskich we współczesnej armii USA. Niektórzy lekarze przestrzegają jednak, aby nie żuć gumy dłużej niż 2- 3 godziny dziennie. Zbyt długie żucie może odnieść skutek odwrotny do zamierzonego i nadwerężyć szczękę. Sprzeciwiają się jej dentyści, zalecają ortodonci. Zużyta guma do żucia jest jednym z najbardziej trudnych do usunięcia odpadów. Ciężko jest się jej pozbyć, kiedy się wklei we włosy, przyklei do ubrania. Brak kultury powoduje, że jej resztki znajdują się na chodnikach, pod krzesłami i ławkami w szkołach czy innych miejscach użyteczności publicznej. A wyrzucona guma do żucia rozkłada się przez... pięć lat.